Toen mijn zoon net geboren was, heb ik hele boekenkasten verslonden in mijn zoektocht naar aanwijzingen van wat mijn kind nu bedoelde. Het enige dat ik wilde, was hem beter begrijpen zodat hij zou stoppen met huilen. Helaas was er samen met de placenta niet ook nog een gebruiksaanwijzing uit gekomen… Maar wat als ik je nu zeg dat je die eigenlijk ook niet nodig hebt. Want wat als ik je nu zeg dat de gebruiksaanwijzing eigenlijk al in jouw systeem zit…
Goedbedoelde adviezen
In de kraamtijd vliegen de goedbedoelde adviezen je vanzelf om de oren en bij mij was dat niet anders. Dus kwam ik uit bij de drie R-en: rust, reinheid en regelmaat. De manier van opvoeden die ook in mijn systeem zit, want ik ben daar zelf ook mee opgegroeid. Reinheid werd door mij al snel vervangen door ritme, omdat ik merkte dat mijn zoon daar veel baat bij had en ik zelf ook wel opgegroeid ben met het motto “een beetje vuil is niet erg, da’s goed voor de weerstand”. En toch kon ik merken dat een aantal van die goedbedoelde adviezen me raakten; het voelde niet goed om ze toe te passen. Niet voor mij, maar ook niet voor mijn kind. En toch volgde ik ze op, want ja… al die andere moeders hadden al zoveel ervaring, die zullen het wel het beste weten. En hetzelfde gold voor het consultatiebureau en de huisarts: die hebben er voor geleerd, dus zullen het wel het beste weten.
En daar maakte ik twee fundamentele denkfouten:
- ook al heeft iemand nog zoveel ervaring met het opvoeden van diens eigen kinderen, het ‘benodigde beleid’ bij mijn kind kan heel anders zijn;
- en… er is niemand die zo goed aanvoelt hoe het bij mijn kind zou moeten gaan, als ikzelf.
Natuurlijk Ouderschap
Langzaam maar zeker, met vallen en opstaan, merkte ik dat als ik mijn eigen gevoel volgde, mijn zoon veel beter in zijn vel zat en ik zelf ook. En dat is de basis van Natuurlijk Ouderschap, ofwel Attachment Parenting (AP): de gebruiksaanwijzing van jouw kind zit al in je systeem, je moet er alleen wel op durven vertrouwen, ondanks dat veel mensen het beter denken te weten. Als ouder volg je je gevoel, want wij mensen weten instinctief heel goed wat een baby nodig heeft. Om maar een voorbeeld te noemen: als een baby huilt, doet het dat op zo’n manier dat we eigenlijk alleen maar geneigd zijn om het kindje op te pakken en bij ons te houden. Een baby zomaar laten liggen en laten huilen, dat gaat in tegen onze natuur. Hiermee lijken we eigenlijk op dieren, want heb jij ooit een aap tegen een baby-aap horen zeggen: “nou, kleine, ik leg jou hier op deze tak en je blijft maar gewoon hier liggen huilen in je eentje, want mama gaat even lekker in die andere boom daar zitten.” Nee, dat doen dieren niet. Dus waarom zouden wij mensen dat dan wel willen doen? Natuurlijk Ouderschap gaat er van uit dat jij zelf je kindje het beste kent. Door tijd te steken in het leren kennen van je kind, help je je kind om zich goed te voelen en geniet je daardoor zelf ook meer van het ouderschap. En hoe gaat dat leren kennen van je kindje nou beter (en sneller) dan wanneer je je kindje niet ‘weglegt’?
Hoe werkt het dan?
Een van de belangrijkste onderdelen van Natuurlijk Ouderschap is het in contact blijven met je kind. Niet alleen net na de geboorte door je kindje meteen op de borst te leggen en niet gelijk weer weg te leggen in een wiegje, maar ook in de periode daarna door zoveel mogelijk in de buurt van je kind te blijven. Praktisch gezien houdt dat dus vaak in dat je kindje bij jullie op de kamer slaapt, ofwel in jullie eigen bed (uiteraard wel met een aantal veiligheidsmaatregelen) ofwel in een co-sleeper of ander bedje vlak naast dat van jullie. Want hoe kun je je kindje nu leren begrijpen als je hij ver weg op zijn eigen kamertje ligt en je hem niet ziet of hoort?
Door met aandacht te kijken en luisteren naar je kind en te interpreteren wat hij je probeert te vertellen met zijn lichaamstaal, leer je de behoeften van je kind al snel herkennen. Je kind geeft zoveel meer signalen af dan alleen maar huilen. En als je die signalen herkent en er meteen op in kunt spelen als je kindje een bepaalde behoefte heeft, dan zal het ook veel minder huilen. Want huilen is toch vaak een ‘ik-word-niet-begrepen-dus-ga-ik-uit-onmacht-maar-huilen-mechanisme’.
Wat nog meer?
Die nabijheid is in de eerste paar weken vaak vanzelfsprekend. Maar ook daarna is die nabijheid nog steeds nodig voor een kind. Ik merkte dat bijvoorbeeld doordat mijn zoon een aantal maanden oud was en keihard lag te janken, maar meteen stil werd zodra ik hem in mijn armen dichtbij me hield. En eigenlijk is dat ook heel logisch. Wij mensen zijn namelijk dragers; onze kindjes zijn vanuit de evolutie altijd dichtbij ons gebleven en nooit alleen achtergelaten in het nest als de ouders gingen jagen. Dus wat is er logischer dan je kindje bij je te dragen?
Allemaal heel leuk en aardig natuurlijk, maar na een paar weken kreeg ik rugklachten van het rondlopen met mijn baby in mijn armen. En toen kwam daar de gouden tip: een draagdoek. In eerste instantie vond ik het maar een ingewikkeld verhaal met dat knopen. Maar toen ik doorhad dat mijn zoon dit zooo fijn vond en meteen in de doek in slaap viel, al tijdens het knopen ervan, was ik verkocht. Hij sliep wanneer hij hoorde te slapen en werd wakker om naar mij te lachen en om te eten. Waarna hij voldaan en tevreden weer in slaap viel en mama haar handen vrij had om iets voor zichzelf te doen. Zelfs die stomme darmkrampjes (waar mijn zoon veel last van had), waren minder heftig als hij in de doek zat. Hij huilde dan nog wel een beetje, maar wist: mama is bij me, ik sta er niet alleen voor.
Een hecht team
Al tijdens de zwangerschap van mijn tweede kind wist ik dat de kraamtijd bij haar anders zou gaan lopen als bij mijn zoon. En dat klopte ook: deze mama had de overstap gemaakt van het strenge en strikte volgen van (algemene) regeltjes, naar het volgen van haar kind. Mijn dochter en ik maakten samen de regels. We waren een team. En dat zijn we tot op de dag van vandaag nog steeds.
Door een stukje positiviteit en empathie is de band met mijn beiden kinderen steeds hechter geworden. Ik geef ze helaas geen van beiden borstvoeding meer, maar het intense contactmomentje dat daar dagelijks mee gecreëerd werd, blijven wij gewoon handhaven. Ik ga respectvol om met mijn kinderen en krijg daar ook respect voor terug. Want dat is een van de belangrijkste lessen binnen het Natuurlijk Ouderschap: ik geef mijn kinderen zelf het goede voorbeeld en door dit voor te leven, gaan zij het ook doen.
Meer weten over Natuurlijk Ouderschap of Attachment Parenting? Kijk eens op Natuurlijk Ouderschap.